Son yıllarda yapay zeka (YZ) uygulamalarının artmasının bir sonucu olarak, YZ sistemlerinin enerji tüketimi önemli bir sorun haline gelmiştir. Büyük dil modelleri ve diğer üretken YZ sistemleri, eğitim süreçlerinde yüksek miktarda enerji harcamaktadır. Özellikle, karmaşık algoritmalar ve büyük veri setleri ile eğitilen bu sistemler, elektrik tüketimi açısından önemli bir yük oluşturmaktadır.
ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs tarafından yayınlanan bir rapora göre, veri merkezlerindeki enerji tüketimi uzun süre sabit kalmışken, üretken yapay zeka sistemlerindeki hızlı artış nedeniyle veri merkezlerinin enerji talebinin 2030 yılına kadar %160 artması beklenmektedir. Dünya genelindeki veri merkezlerinin toplam enerji tüketimi %2 civarındadır ancak bu oranın 2030’a kadar %3-4’e yükseleceği tahmin edilmektedir.
Yapay zeka araçlarına bağlı enerji tüketimindeki büyük artış nedeniyle, Google, Microsoft ve Amazon gibi teknoloji devleri enerji yatırımlarını hızlandırmışlardır. Google, yapay zeka veri merkezlerinin enerji ihtiyacını küçük nükleer reaktörler kullanarak karşılayacağını duyururken, Microsoft da Three Mile Island enerji santralinde operasyonları başlatmak için anlaşma imzalamıştır. Amazon ise Pennsylvania’da nükleer enerji destekli bir veri merkezi satın alacağını açıklamıştır.
Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre, yapay zeka uygulamalarının enerji tüketimi oldukça yüksektir. Bir ChatGPT sorgulaması yaklaşık 2,9 vatsaat elektrik tüketirken, bir Google araması ise 0,3 vatsaat elektrik tüketmektedir. Görüntü üreten yapay zekaların da önemli miktarda enerji tükettiği bilinmektedir. Ortalama bir akıllı telefonun şarj olması için harcadığı enerji miktarı ile bir adet görüntü elde etmek için yapılan enerji harcaması karşılaştırıldığında, yapay zeka sistemlerinin enerji tüketiminin büyüklüğü daha net anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, yapay zeka uygulamalarının artmasıyla birlikte enerji tüketiminde yaşanan artışın sürdürülebilirlik açısından önemli bir konu haline geldiği görülmektedir. Teknoloji şirketlerinin bu soruna yönelik enerji verimliliğini artırmaya yönelik çalışmaları ve yatırımları devam etmektedir. Enerji tüketiminin kontrol altına alınması ve daha çevre dostu teknolojilere yönelme ihtiyacı giderek daha fazla hissedilmektedir.
