İklim değişikliği dünyayı tehdit eden önemli bir sorun haline geldi.
Bu değişiklikler sebebiyle dünya çapında ölümcül sıcak hava dalgalarının görülme sıklığı artış göstermektedir.
Bu konuyla ilgili gerçekleştirilen yeni bir araştırma, küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelere göre 2°C yükselmesi durumunda, ABD büyüklüğünde bir kara parçasının dahi riskli hale gelebileceğini ortaya koyuyor.
HANGİ BÖLGEDE YAŞAYANLAR RİSK ALTINDA
Bilim insanlarının Nature Reviews Earth and Environment dergisinde yayımladığı çalışmada, aşırı sıcakların insan sağlığı üzerindeki etkileri incelendi. Araştırma, özellikle Kuzey Afrika ve Güney Asya’da yaşayan bireylerin büyük oranda risk altında olduğunu gösterdi.
2023 yılında Suudi Arabistan’da gerçekleşen hac ibadeti sırasında sıcaklık 51,8°C’ye kadar çıkmış ve bu koşullar altında 1.300’den fazla kişi hayatını kaybetmiştir. Gelecekte benzer ölümcül sıcak hava olaylarının daha sık yaşanabileceği düşünülmektedir.
TEHLİKELİ ALANLAR ARTIYOR
Araştırmaya göre, 1994-2023 döneminde küresel toprakların yaklaşık yüzde 2’sinde sıcaklık ve nem seviyeleri 60 yaş altındaki bireyler için tehlikeli seviyelere ulaştı. Bu durum, yaşlı ve savunmasız bireyler için yüzde 20 gibi yüksek bir orana çıkıyor.
King’s College London’dan Tom Matthews, küresel sıcaklıkların 2°C artması durumunda aşırı sıcaklardan etkilenecek kara alanının üç katına çıkacağını vurguladı. Bu dalgalarla birlikte, 60 yaş altı bireyler için riskli alanlar dünya yüzeyinin yüzde 6’sını kapsamaktadır. 60 yaş ve üzerindekiler için bu oran ise gezegenin yaklaşık üçte birine yayılacaktır.
Paris İklim Anlaşması’nın hedefi, küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlamaktır. Ancak 2023 yılı itibariyle ortalama sıcaklık artışı bu eşiği aştı.
ÖLÜMCÜL SICAKLIK EŞİĞİ
Yeni bulgular, ölümcül sıcaklık eşiklerinin daha önce sadece dünyanın en sıcak bölgelerinde kısa süreli olarak aşıldığını, ancak ilerleyen dönemlerde bu sıcaklıkların genç bireyleri de etkileyebileceğini ortaya koyuyor.
Gölge, rüzgar ve yeterli su alımının bile sıcak çarpmasını engelleyemediği, uzun süre dışarıda kalmanın ölümcül olabileceği vurgulanıyor. Sıcaklık stresi, vücudun soğutma mekanizmalarının devre dışı kalmasına yol açarak baş dönmesi, baş ağrısı, organ yetmezliği ve ölüme neden olabiliyor.
Yüksek nem oranı, terlemenin etkisini azaltarak riskleri artırmaktadır.
SICAK HAVA DALGALARINDA CAN KAYBI ARTIYOR
Sıcak hava dalgaları nedeniyle şu ana kadar Avrupa’da en fazla can kaybı yaşandığı tespit edilmiştir:
2003 yılında 70 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş, 2022’de ise bu rakam 60 bine, 2023’te de 47 binden fazlaya çıkmıştır.
Asya’da da sıcak hava dalgalarının büyük can kayıplarına yol açtığı bilinmektedir. 2015 yılında Hindistan ve Pakistan’da binlerce kişi aşırı sıcaklardan dolayı hayatını kaybetmiştir.
Araştırmacılar, Afrika’daki sıcak hava kaynaklı ölümlerin yeterince belgelenmedi