Avustralyalı çevresel biyoteknolog Joseph Boctor liderliğindeki bir araştırma ekibi, plastiklerin ve üretiminde kullanılan kimyasalların tarım topraklarına ve gıda ürünlerine nasıl geçtiğini inceleyen yaklaşık 200 bilimsel çalışmayı değerlendirdi.
Araştırma sonuçları, mikroplastiklerin sadece çevreyi değil, aynı zamanda insan sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiğini gösteriyor.
MİKROPLASTİKLER TARIM ÜRÜNLERİNE NASIL GEÇİYOR?
Avrupa ve Kuzey Amerika’da çeşitli yollarla tarım topraklarına karışan yüz binlerce ton mikroplastiğin olduğu tahmin ediliyor. Örneğin, İngiltere’de sadece gübre ve katkı maddeleriyle yılda yaklaşık 22.500 ton mikroplastiğin toprağa karıştığı belirtiliyor.
Plastik örtüleme yöntemi gibi tarımda sıkça kullanılan uygulamalar, zamanla topraktaki mikro ve nanoplastiklerin ana kaynaklarından biri haline gelmiştir. Ayrıca kanalizasyon çamurları, biyokatılar ve organik gübreler de tarım ürünlerinde bulunan mikroplastiklerin diğer yaygın kaynakları arasındadır.
MİKROPLASTİKLER BİTKİLERE NASIL GİRİYOR?
Araştırmalar, mikroplastik parçacıklarının bitkilere çeşitli yollarla geçebildiğini ortaya koydu. Endositoz, yapraklardaki gözeneklerden emilim ve köklerden su yoluyla taşınma gibi mekanizmalar sayesinde plastik parçacıkların bitki dokularına karışabildiği belirlendi.
İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDE CİDDİ ETKİLERİ VAR
Boctor, “Mikroplastikler, gıda üreten toprakları adeta bir plastik çöplüğüne dönüştürüyor.” ifadesiyle durumu vurguladı. Plastikler ve katkı maddeleriyle ilgili bilgi eksikliği ve yetersiz araştırmalar ise endişe verici olarak belirtildi.
Mikro ve nanoplastiklerin insan vücudunda ciddi etkilere yol açtığı, hormon dengesizliklerine ve DNA hasarına neden olduğu biliniyor. Ayrıca bazı plastik bileşenlerin hamilelik sırasında plasenta aracılığıyla fetüse geçtiği de tespit edilmiştir.
TEHLİKELİ KATKI MADDELERİ
Ftalatlar ve PBDE’ler gibi plastik katkı maddelerinin hormon ve üreme sistemine zarar verdiği, tiroid, karaciğer ve bağışıklık sistemleri üzerinde toksik etkilere yol açtığı ve kanser riski taşıdığı bilinmektedir.
Boctor’un ifadelerine göre plastik krizi hızla büyümekte ve insan sağlığı ciddi şekilde tehdit altında bulunmaktadır. Önlem alınmazsa bu durum daha büyük krizlere yol açabilir.
Bu önemli araştırma, Environmental Sciences Europe adlı bilimsel dergide yayımlanmıştır.
