Uzmanlar, sıcaklık artışının kene, akrep ve yılan gibi türlerin yaşam döngülerinde değişikliğe neden olabileceğini, bu türlerin popülasyonunun artabileceğini ve habitatlarının genişleyebileceğini belirtiyor.
Küresel ısınmanın, canlıların yayılım alanlarının genişlemesine etkisi hakkında soruları yanıtlayan Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Entomoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İzzet Akça, yaz aylarında özellikle sivrisinek, meyve sineği, kahverengi kokarca ve kene gibi zararlı türlerin artışında, sıcaklıkların belirleyici rol oynadığını söyledi.
“İSTİLACI TÜRLER, SAĞLIK AÇISINDAN CİDDİ BİR TEHDİT”
Artan sıcaklıkların, bu türlerin üreme döngüsünü hızlandırdığını, bunun da yıl içinde daha fazla nesil vermelerine ve sayılarının artmasına yol açtığını kaydeden Akça, ayrıca böceklerin gelişim süresinin ciddi ölçüde kısaldığını, normalde 30-35 günde gelişen bir türün, sıcaklığın etkisiyle 7–10 gün içinde gelişip çoğalabildiğini anlattı.
Akça, şöyle devam etti:
Bir kene türünün 15-20 derecelik ortamda gelişim süresi 3 aya kadar uzayabilirken, 25 dereceyi aşan sıcaklıklarda süre yalnızca birkaç güne düşebiliyor. Bu durum, türlerin yıllık nesil sayısını katlayarak artırıyor, yılda 2 kez nesil vermesi beklenirken 6-8 nesle kadar çıkabiliyor.
Sıcaklık artışı, türlerin coğrafi dağılımını etkileyerek daha önce görülmedikleri bölgelere yayılmalarını sağlıyor. İstilacı türler bu dinamikten güç alarak ekosistemler üzerinde baskı kuruyor, hem tarımsal verimlilik hem de halk sağlığı açısından ciddi tehdit oluşturuyor.
“TEK SEFERDE 5 BİNE KADAR YUMURTA BIRAKABİLİYOR”
Kenelerin sıcaklıkla daha fazla alana yayıldığı uyarısında bulunan Akça, özellikle Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) gibi ölümcül hastalıklar taşıyan Hyalomma cinsi kenelerin tek seferde 5 bine kadar yumurta bırakabildiğini bunun da potansiyel tehditleri artırdığını işaret etti.
Yaz aylarında sayıları artan zararlı türlere karşı bireysel tedbirlerin büyük önem taşıdığına dikkati çeken Akça, şunları söyledi:
Kene gibi zararlıların vücuda tutunmasını önlemek için açık renkli, mümkünse beyaz ve uzun kollu, kapalı kıyafetler tercih edilmeli. Bu, kenelerin daha kolay fark edilmesini sağlar. Yeşil alanlarda yere doğrudan oturulmamalı, çimenlik alanlarda uzun süre kalınmamalı.
Kene tutunmaları genellikle gözle görülür yerlerde olmaz. Ense, kulak arkası, koltuk altı, kasık gibi bölgeler dikkatle kontrol edilmeli. Kenenin yapısı gereği kendi imkanlarınızla vücudunuzdan çıkarmanız mümkün değil. Ayrıca çıkarmaya çalıştığınız bu tür kusmaya başlayarak sağlığınızı tehdit edebilir. Şüpheli durumda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı.
EVDE TARIM İLACI KULLANILMAMALI
Akça, şehirde…
