“Bizim kızın alerjileri arttı.”
“Bir öksürük, bir öksürük, uyuyamıyor. Doktora götürdük, alerji dedi… bilmiyorum. Neden? Astımı vardı, azdı…”
Bu tür ifadeleri sıkça duyuyoruz, ancak nedenini tam olarak bir yere oturtamıyoruz.
Çocuklarda hiperaktivite, astım krizinin artışı, kurdeşen ve sinirsel bozukluklar gibi şikayetler ortaya çıkabiliyor. Bu belirtilerin ardında yatan sebeplerden biri, tarım ilaçlarında bulunan bir kimyasal maddeden kaynaklanıyor. Eğer bu kimyasal, sebze ve meyvelerde müsaade edilen dozun üzerinde yer alırsa, insan sağlığına olumsuz etkileri olabiliyor.
Eğer basında bu konuyu takip ederseniz, ihraç ettiğimiz tarım ürünlerinde pestisit olarak bilinen kimyasalların, belirlenen dozların üzerinde çıkması durumunda, ihracat yapılan ülkelerin bu ürünleri geri çevirdiğini görebilirsiniz. Son bir ay içerisinde kurutulmuş kekikte bulunan prolizidine maddesi, izin verilen miktar olan 1000 mikrogram/kg yerine 14.914 mikrogram/kg seviyesinde tespit edilmiş. Bu, izin verilen miktarın 14.9 katı yüksek bir değer.
İhraç ettiğimiz buğday ekmeğinde de benzoik asit (E280) ve propiyonik asit normalden fazla çıktığı için bu ürünler geri iade edilmiştir. Normalde ekmekte benzoik asidin bulunmaması gerekiyor, fakat ekmek ve unda koruyucu olarak kullanıldığı bilinmektedir. Bu madde, migren krizlerini de tetikleyebilir.
Yine medyada paylaşılan bilgilere göre, limonlarda chlorpyrifos-metil tespit edilmiştir. Olması gereken miktar 0.01 mg/kg iken, ihraç edilen ürünlerde bu değer 0.149 mg/kg olarak belirlenmiş, yani tam 14.9 katı. Ayrıca limonlarda prokloraz adlı kimyasalın da bulunduğu, müsaade edilen düzeyin 0.03 mg/kg iken ihraç edilenlerde 1.282 mg/kg olarak tespit edildiği gözlemlenmiştir; bu da 42 katına denk geliyor. Kabak sebzesinde 4-klorofenoksi asetik asit; kahvede ise sibutramin, mısır çerezinde de glisidol maddesi bulunmuştur. Glisidol, ısıl işlemler sırasında oluşan ve yapılan araştırmalar sonucunda farelerde tümör oluşumuna sebep olabilen bir kimyasaldır. Bu tür maddelerin hayvanlarda kansere yol açabileceği düşünülmektedir.
İhraç edilen sebze ve meyvelerde tespit edilen birçok kimyasal, tarım ilacı artığı ve bu maddelerin miktarları oldukça yüksek.
Azoksistrobin,
Boscalid,
Famoxadone,
Flutriafol,
İpravalicarb gibi pestisit artıkları, sağlık açısından ciddi tehditler oluşturmakta.
Yediğimiz içtiğimiz her şeyin sağlıklı olması, insan sağlığı ile doğrudan bağlantılı bir konu. Ülkede üretilen her tarım ürününün, sebzenin ve meyvenin içerisinde tarım ilacı kalıntısı olup olmadığını belirleme imkânımız yok. Ancak çiftçilerin eğitilmesi, tarım süreçlerinde denetlenmesi ve gıda denetimlerinin daha sağlam temellere oturtulması büyük bir gereklilik arz ediyor.
Çünkü sağlıklı beslenme ile hastalıkların üçte birinin önlenmesi mümkün. Tıp kitapları da bunu doğruluyor. Sağlığımızı korumak ve daha uzun yaşamak, eğitim ile denetimle mümkün.
